Jamna szybiaki – nowy gatunek ptaka z Oligocenu

Prowadzimy badania najstarszych ptaków pochodzących z terenu Polski, które żyły we wczesnym Oligocenie (około 30 mln lat temu). Wszystkie badane przez nas szczątki zostały znalezione w morskich osadach w południowo-wschodniej Polsce. Dotychczas zostały opisane 3 okazy. Wśród nich są: koliber Eurotrochilus noniewiczi, nie przypisany do żadnej jednostki systematycznej ptak o stopie podobnej do gołębia oraz nowy gatunek ptaka wróblowego. Ten ostatni o nazwie Jamna szybiaki (nazwa pochodzi od miejscowości Jamna w województwie podkarpackim, w której ptak został znaleziony, oraz od nazwiska znalazcy Roberta Szybiaka) jest prawie kompletnym i bardzo dobrze zachowanym okazem. Jest jednym z dwóch dotychczas opisanych w świecie ptaków wróblowych z okresu oligocenu, a pierwszym z tak dobrze zachowanymi piórami. Budowa szkieletu wskazuje, że był to owoco- lub owadożerny ptak wielkości pluszcza lub skowronka. Budowa piór skrzydeł i ogona dostarczyły informacji o jego wyglądzie zewnętrznym. Upierzenie jest typowe dla dobrze latającego ptaka (krótkie, zaokrąglone skrzydła i ogon), a długie nogi wskazują na poruszanie się głównie po ziemi i wśród krzewów.

Publikacje dotyczące ptaków oligoceńskich:

1. Bocheński Z., Bocheński Z. M. 2008. An Old World hummingbird from the Oligocene: a new fossil from Polish Carpathians. Journal of Ornithology, 149:211–216.
2. Bocheński Z.M., Tomek T., Świdnicka E. 2010. A columbid-like avian foot from the Oligocene of Poland. Acta Ornithologica 45(2):233-236.
3. Bocheński Z.M., Tomek T., Bujoczek M., Wertz K. 2011. A new passerine bird from the early Oligocene of Poland. Journal of Ornithology, 152(4):1045-1053.